خانه کتاب مدیریت

سینما و مدیریت- شماره 5

فیلم پرواز

2012

با بازی دنزل واشنگتن در نقش خلبان ویت

جایزه ی آکادمی برای بهترین هنرپیشه و بهترین فیلم نامه

ویت خلبان هواپیمایی حاوی بیش از یکصد نفر مسافر را با شجاعت و دقت و مهارتی بی نظیر از خطر سقوط به علت اشکالات فنی نجات می دهد ولی در فرایند بررسی دلایل سقوط نهادهای مربوطه شک و شبهه ای نسبت به مست بودن (اعتیاد به الکل و مواد) خلبان به وجود می آید. اتحادیه ی خلبان ها و وکیل مدافع بسیار ماهر و دلسوز او موفق می شوند این شک و شبهه را برطرف و اشکالات فنی را اثبات کنند و خلبان را از اتهام مرگ چهار نفر در این حادثه مبرا کنند، تا خلبان به زندان نیوفتد و خسارت گریبان شرکت هواپیمائی و بیمه را بگیرد. در جریان این رویدادها و تا پیش از جلسه ی رسمی رسیدگی، نخست اینکه خلبان ویت به هر دلیل نمی تواند اعتیاد خود را ترک کند، اما نکته مهم تر اینکه مثل همه ی معتادها، اطرافیان از دروغ هایش، به خصوص در نفی اعتیاد و یا انتخاب خودش در نوشیدن و کشیدن، خسته می شوند و دور و برش را خالی می کنند. و سه این که در جلسه ی رسیدگی اتهام نوشیدن چند بطری خالی شده از گنجه ی هواپیما را به یکی از مهمانداران تلف شده در حادثه نسبت می دهند و از او می خواهند آن را تأیید کند؛ حال آنکه خلبان ویت خودش آنها را سر کشیده بوده است.

این نکته آخر سرانجام کار خلبان را می سازد و احساس انسانی و نهاد مردمی ای که در او هست مانع از تأیید این تهمت به دیگری، حتی به خاطره ی دیگری می شود. در نتیجه در مقابل دیدگان مبهوت وکیل، نماینده ی اتحادیه، نمایندگان شرکت ها و غیره، مهماندار درگذشته را از نوشیدن الکل مبرا کرده و اعتراف می کند که آن بطری ها را خودش نوشیده، همیشه مت بوده و هم اکنون در جلسه دادرس هم مت است. او اعتراف می کند از دروغ گوئی خسته شده، ولی من می گویم او در بیشتر عمرش درباره ی خودش دروغ گفته و ضررش را هم داده ست؛ لیکن در اینجا دروغ درباره ی دیگری است و خلبان ویت البته که آدم با شرف و با وجدانی است.

نتیجه گیری:

• سازمان ها کارکنان را به دروغ و ریا تشویق می کنند تا شأن و منافع خودشان حفظ شود.
• راست گوئی و صداقت فردی، اگر چه ضرر و زیان سازمانی دارد لیکن فرد را "آزاد" می کند. یعنی او را با خودش و با وجدانش و با آینه ی درون اش به صلح می رساند. حال آنکه به راه سازمان رفتن و خود و ندای درون خود را فراموش کردن و تظاهر کردن به قبول فرهنگ و خواست و منافع سازمانی، شخصیت فرد را دو پاره می کند و او را با خودش، با درون اش در می اندازد و آرامش روانی را از او می گیرد و او را دچار شیزوفرنی صاحبان ثروت و قدرت می کند!
• این صداقت و شهامت جلوی تبرئه شدن او را که حق اش نبوده می گیرد، لیکن حبس ابد او را هم به چندسال حبس تقلیل می دهد که او با طیب خاطر می پذیرد و در نتیجه با خودش با اطرافیانش و با طبیعت جهان آشتی می کند و به آرامش و صلح می رسد.

بیهوده نیست که "عبادت به مستی است در کیش مهر" مستی، نماد صداقت و روراست بودن با خود است، سپس با دیگران و این نخستین مرحله ی سلوک معرفتی است. چنانکه علی بن ابی طالب هم فرموده است " النجاة فی الصدق" .

97/9/10